امروز: پنجشنبه 9 فروردین 1403
دسته بندی محصولات

بررسی روش آنالیز روغن

بررسی روش آنالیز روغندسته: صنایع
بازدید: 1 بار
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 20 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 33

یك روان كننده را می توان در حد دیگر اجزاء یك دستگاه مكانیكی مورد ارزیابی قرار داد چرا كه در طی دوره كار وظایف مهمی را به عهده دارد

قیمت فایل فقط 16,900 تومان

خرید

آنالیز روغن
فصل اول

روش آنالیز روغن :

یك روان كننده را می توان در حد دیگر اجزاء یك دستگاه مكانیكی مورد ارزیابی قرار داد چرا كه در طی دوره كار وظایف مهمی را به عهده دارد.

با آزمایش نمونه روغن گرفته شده از ماشین اندازه گیری قابلیت روان كننده برای انجام وظایف اصلی آن ممكن گشته و همچنین اطلاعات وسیعی راجع به كار و شرایط سلامتی ماشین بدست می آید.

تكنیكهای آنالیز روغن می تواند به عنوان روشهای مفیدی برای نظارت و كنترل ماشین آلات صنعتی عمرانی حمل و نقل و نظامی مورد استفاده واقع شوند . در واقع به دلیل اینكه روغن در تماس دائم با سطوح قطعات مختلف سیستم قراردارد بنابراین با نمونه گیری می توان اطلاعات درون سیستم را به خارج از آن منتقل و در اختیار تشكیلات كنترلی و نظارتی ماشین آلات قرار دارد . در حقیقت با استمرار این نظارت می توان قبل از پیشرفت و توسعه خرابی و رسیدن به مرحله بحرانی اقدامات پیشگیرانه ای را معمول داشت .

آنالیز روغن از زمانهای گذشته به عنوان یك بخش از برنامه نت در صنایع نظامی و غیر نظامی بكار گرفته شده است و در حال حاضر نیز بنحو موفقیت آمیزی در صنایع كوچكتر گسترش یافته و عملاً بكار گرفته می شود . نقطه قوت این تكنیك قابلیت آن در شناسایی آلودگی فرسایش و عیب سیستم در مراحل اولیه است . باین ترتیب این فرصت بدست خواهد آمد تا اقدامات در زمانی جهت پیشگری و یا برنامه ریزی تعمیرات در زمان مناسب صورت پذیرد . همچنین با تجزیه و تحلیل ذرات بدست آمده از روغن نمونه ، از نظر : اندازه ، رنگ ، شكل و تراكم ، شناسایی نوع و محل عیوب میسر می گردد .  امروزه روش « مراقبت وضعیت » سیستمهای مكانیكی از طریق آنالیز روغن به كمك متدها و ابزار مختلف در سطح گسترده ای در خدمت صنعت دنیا می باشد .

آنچاه مسلم است ایجاد و ره اندازی یك سیستم كنترل و نظارت برای هر مجموعه صنعتی خود نیاز به سرمایه گذاریهای مادی و انسانی داشته و طبیعتاً دستیابی به یك سیستم پیشرفته و كارا مستلزم زمان ، دانش فنی و كسب تجارب كافی نیروهای انسانی می باشد . به همین دلیل معمولاً توصیه می شود . در مرحله راه اندازی و به خدمت گیری تكنیك «مراقبت وضعیت» از روشها و تجهیزات ساده تر استفاده گردد .

آنالیز روغن یك راه حل

امروزه روش آنالیز روغن ماشین آلات یكی از روشهای موثر «مراقبت وضعیت » است كه برای كنترل قسمتهای مهم ماشین نظیر موتورها ، گیربكسها ، سیستمهای هیدرولیك و به طور كلی قسمتهائیكه در آن از روغن به عنوان روان كننده استفاده می شود بكار می رود . این روش از كارآئی بالایی برخوردار است بویژه برای ماشین آلات متحرك نظیر وسائط نقلیه سنگین جاده ای ، ماشین آلات عمرانی ، تجهیزات نظامی چون تانكها ، چرخبالها ، جنگنده ها و الخ ، به عنوان یك روش موثر شناخته شده اشت .

در واقع در روش آنالیز روغن ، از روانكار به عنوان یك منبع سرشار اطلاعات استفاده می شود . گردش روغن در داخل سیستم این امكان را بوجود می آورد تا آثار اتفاقات و یا تغییرات وضعیت سیستم به خارج از آن منتقل گردد . اطلاعات موجود در روغن با انجام آزمایشات مختلف كه بر روی چند قطره از آن صورت می پذیرد قابل استخراج می باشد . با مقایسه نتایج آزمایشات هر مرحله با مراحل قبل می توان هر گونه تغییرات در وضعیت كار و سلامت دستگاه را شناسائی نمود .

فصل دوم

اطلاعات استخراجی از نمونه

الف ) راجع به خود روغن :

مشخصات روغن مصرفی هر دستگاه بایستی دقیقاً منطبق با ویژگیهای روغن تعریف شده آن دستگاه باشد . روغن مصرفی ، توسط طراح دستگاه ، با توجه به بار وارده ، دما و دیگر شرایط كاری دستگاه تعریف می شود . هر گونه تخطی در مشخصات روغن تعریف شده منجر به خسارات تدریجی و نامحسوس و یا سریع محسوس خواهد شد .

با آزمایش نمونه روغن ، از صحت مشخصات مورد انتظار اطمینان حاصل خواهد شد بعضا روغن مورد آزمایش به دلیل مسائلی نظیر موارد ذیل فاقد شرایط لازم جهت مصرف خواهد بود :

-         فعل و انفعال شیمیایی و فساد روغن

-          عدم وجود مواد افزونی لازم

-          عدم تطبیق ویسكوزیته

-          آلودگی با آب

-          آلودگی با گرد و غبار

-          آلودگی با سوخت

-          آلودگی با دیگر مواد

مواد افزودنی :

معمولاً روغن پایه كه از نفت خام تهیه می شود فاقد ویژگیهای كافی جهت كار در دستگاهها می باشد به همین دلیل با توجه به مورد مصرف روغن ، برای حصول خواصی نظیر اسید ، ضد زنگ ، ضد اكسید ، ضد كف و غیره ، موادی به روغن پایه اضافه می گردد كه نوعاً بخش قابل توجهی از قیمت تمام شده روغنهای تولیدیرا تشكیل می دهد . عدم وجود مواد افزودنی مورد نظر در روغنها عمدتاً به دلایل ذیل می باشد :

-         اشتباه در انتخاب روغن (سهواً یا عدم آگاهی )

-   فساد و از  دست دادن خاصیت به دلیل گذشت زمان و كار زیاد روغن

-   تعمد و سوء استفاده (خرید یا فروش روغن فاقد كیفیت مورد انتظار )

زیانهای عدم وجود خاصیت قلیائی در روغن :

عدد خنثی شدن یك روغن عبارت است از مقدار (بر حسب mg) باز (KOH) یا اسیدی (HCIO4, Hcl) كه برای خنثی كردن مواد اسیدی یا بازی موجود در یك گرم روغن لازم است و واحد آن mgKOH است .

-  گوگرد در سوختها در اثر احتراق تبدیل به CO2 و تا حدی So3 و نهایتاً اسید      می شود ، لذا گوگرد از لحاظ اسیدی كردن روغنها مهم است اما در عین حال یكی از عناصر تشكیل دهنده بسیاری از مواد افزودنی نیز می باشد. چنین گوگردی كه به صورت تركیب وجود دارد ، تا میزان 5/0 % بی ضرر است .

-  روغنهای روان كننده در معرض تماس با هوا ( و اكسیژن) قرار می گیرند و علیرغم عدم میل تركیبی آنها نسبت به اكسژن ، به علت بالا بدون درجه حرارت كار انها و نیز حضور فلزاتی مثل مس و آهن كه كاتالیزور هستند و گوگرد و … واكنش اكسید اسیون روغنها اتفاق می افتد و این مواد اكسیده می شوند و هر روغنی كه بیشتر پالایش شده باشد دیرتر اكسید می شود . با این وجود بهترین روغنها نیز در مقابل حراتهای بالا قرار به تحمل نیستند ، لذا اكسیده شدن روغنها منجر به ایجاد دو نوع مواد ناخواسته ذیل می گردد :

1-  مواد غیر محلول در روغن كه عبارتند از رزین ها ، لعاب و یا لجن

2-   مواد محلول در روغن كه عمدتاً كه عمدتا اسیدهای آلی و پر اكسیدها هستند. نكته مهم اینكه خود این محصولات اكسیداسیون ، بویژه پرپر اكسیدها ، كاتالیز.ر واكنش اكسیداسیون هستند و سرعت اكسیده شدن روغن را افزایش می دهند .

-  اكسیداسیون بویژه پراكسیدها كاتالیزور واكنش اكسیداسیون هستند و سرعت اكسیده شدن روغن را افزایش میدهند .

-         اكسیداسیون روغنها باعث افزایش ویسكوزیته روغنها می شود .

-   رسوبات حاصل از اكسید اسیون ممكن است باعث چسبیدن قطعات به یكدیگر شوند .

-  رسوبات حاصل از اكسید اسیون باعث سائیده شدن آنها و نیز سبب مسدود شدن سوراخهای فیلترها و راههای باریك عبور روغن می شوند .

به طور خلاصه ، ایجاد اسید و عدم وجود قلیا جهت خنثی نمودن آن ، لجن ،‌كف كردن زیاد ، جدا نشدن روغن از آبی كه احتمالاً با آن مخلوط می شود ، خوردگی ،و ویسكوزیته شدن (عدم جاری شدن روغن) جزء صدمات اكسیداسیون روغن به شمار می روند .

گرانروی (ویسكوزیته ) و زیانهای ناشی از عدم وجود گرانروی مناسب :

ویسكوزیته اولین و مهمترین ویژگی مورد انتظار روغنهای مصرفی می باشد . هر گونه انحراف از میزان ویسكوزیته تعریف شده قطعاً منجر به خسارات سنگین دستگاه خواهد شد . لذا پیوسته از صحت ویسكوزیته روغنهای مصرفی ماشین آلات بایستی اطمینان حاصل نمود . به این منظور هم روغن نو و هم مصرف شده جهت ادامه استفاده مورد آزمایش غلظت قرار می گیرند .

گرانروی (ویسكوزیته ) شاید مهمترین خاصیت فیزیكی روغنهای روان كننده معدنی باشد . زیرا تشكیل لایهای از روغن برای كاهش سائیدگی و اصطكاك ، عمدتاً به ویسكوزیته آن بستگی دارد . در اثر كاهش دما ، ویسكوزیته كم می شود و بالعكس و درفشارای بالا و زیاد نیز ویسكوزیته زیاد می شود .

-  ویسكوزیته باید به اندازه كافی باشد و نه بیش از آن تادستگاه در سرعتهای زیاد از لحاظ رسیدن و روغن به لابلای همه قطعات ، دچار كمبود نشود و از طرفی آنقدر بالا باشد كه هنگام كار دستگاه سائیدگی یاتاقان و یا سایر قطعات را حاصل نشود .

به طور خلاصه دقت انجام وظایفی از روغنهای مثل : روغنكاری (كاهش اصطكاك و سائیدگی) انتقال حرارت و خنك كردن ، انتقال نیرو و ضربه گیری (در مقابل بار ) به مناسب بودن ویسكوزیته آن بستگی دارد .

آلودگی :

بر اساس تحقیقات به عمل آمده آلودگی روغنهای مصرفی ، حتی روغنهای نو ، یكی از عوامل عمده استهلاك سیستمهای هیدرولیك ، موتورها و دیگر تجهیزات می باشد . در یك مقایسه ، میزان آلودگی تعداد زیادی از ماشین آلات فعال در ایران چندین برابر بیش از آلودگی ماشین آلات در یكی از كشورهای صنعتی تحت پوشش برنامه «مراقبت وضعیت» بودند گزارش شده است . منابع عمده آلودگی  معمولاً ناشی از محیط كاردستگاه سیستم فیلتر ضعیف ، آب بندی ضعیف و غیره می باشد . از طریق آنالیز دوره ای روغن می توان پیوسته وجود این عوامل مخرب را كنترل نمود.

شاید بتوان قدرت و توانایی روشهای آنالیز روغن در تشخیص میزان و نوع آلودگی سیستمهای مكانیكی نظیر : موتورها ، سیستمهای هیدرولیك و غیره را به عنوان یكی از جنبه های برجسته این روشها ذكر نمود . رابطه فیمابین میزان آلودگی و قابلیت اطمینان سیستم توسط كمیته ای در صنایع یكی از كوشرهای صنعتی بررسی گردید ، نتیجه تحقیق نشان داد كه 55% مسائل گزارش شده ناشی از وجود گرد و خاك          می باشد . البته این نتایج بهبود قابل ملاحظه ای را در مقایسه با ارزیابی كه ده سال قبل از آن انجام شده بود نشان می دهد این بهبود نتیجه مستقیم استفاده از ابزار موثرتر در كار فیلتر هوا در روغن بوده است .

زیانهای ناشی از وجود آب :

روغنها نباید آب داشته باشند ، زیرا آب اثرات نامطلوبی روی كارآئی روغنهای گوناگون دارد . ولی به هر حال آ‘ ، از طریق گوناگون (مثل احتراق سوخت در موتورها و یا نشت آب در توربینها ) وارد روغن می شود كه باید به طریقی (مثل تبیخر و…) از آن جدا شود .اندازه گیری مقدار آب از لحاظ اثری كه روی خواص بازدارندگی ، خوردگی و اكسید اسیون روغن دارد ، ضروری است . وجود آب        می تواند روی عمر روغن ، اثری 3 تا 10 برابر داشته باشد و در بعضی از یاتاقانها خوردگی شدید بوجود آورد . بعضی روغنها مثل روغن توربین و روغنهای تجهیزات پنوماتیك ، طوری ساخته می شوند كه نسبت به آب ، مقاومت بیشتری داشته باشند . در حالیكه اكثر روغنها تنها نسبت به مقادیر بسیار كم و رطوبت مقاوم هستند ولی مقدار زیاد آب باید در مدت زمان معینی از آنها جدا شود . در روغنهای توربیین بخاری تا 2/0 در صد آب قابل تحمل است (به شرطی كه خوردگی ایجاد نكند ).

روغنهای هیدرولیك و روغن موتورها نیز نسبت به رطوبت حساس هستند . آب در روغن موتوراگر تبخیر شود یا ماده پاك كننده روغن تولید امولسیون (كف سفید رنگ در موتور ) می نماید كه ممكن سوراخهای فیلتر روغن را مسدود كند ، ضمن اینكه باعث زنگ زدن و خوردگی نیزمی شود . در روغنهای هیدرولیك نیز وجود آب باعث خوردگی می شود و حد تحمل این نوع روغنها ، عموماً زیر 1/0 در صد است .

ب ) راجع به ماشین :

در همه سیستمهای مكانیكی فرسایش نتیجه اصطكاك و ذرات فرسایشی محصول        می باشد . ذرات فرسایشی پیوسته از قطعات جدا و در روغن شناور می شوند . از طریق آنالیز ذرات معلق در روغن فرایند پیچیده فرسایش را می توان در هر مرحله از پیشرفت آن كنترل نمود . با استفاده از مشخصات ذرات فرسایشی معلق در نمونه روغن می توان به ذرات : نوع ، شدت ، محل و عامل عیب پی برد به طور مثال : با اندازه گیری مقدار ذرات فرسایشیس در نمونه روغن می توان رفتار ماشین را زیرنظر داشت و از زیر نظر داشت و از چگونگی مرحله آیندی ، دوره عمر طبیعی ، مرحله اولیه ایجاد عیب ، مرحله بحرانی عیب و نهایتاً توقف آن آگاهی یافت .

در آزمایشگاه «مراقبت وضعیت » به كمك آزمایش آنالیز طیف نشر اتمی مقدار ذرات بسیار ریز فرسایشی (كوچكتر از 4 میكرون) انواع فلزات (بیست عنصر نظیر : آهن ، مس ، آلومینیوم ، سرب ،كروم و الخ ) كه در متالوژی ساخت قطعات داخلی سیستمهای بكار رفته ظرف كمتر از یك دقیقه در مقیاس ppm بدست  خواهد آمد . افزایش تولید مقدار این ذرات نشاندهنده شدت فرسایش خواهد بود و با توجه به جنس ذرات می توان تا حد بسیار بالائی محل و قطعه معیوب را شناسائی نمود . همچنین به كمك سایر آزمایشات اطلاعات وسیعتری راجع به ذرات قابل استحصال خواهد بود .

نتیاج بررسیهای به عمل آمده نشان داده كه از طریق «مراقبت وضعیت » می توان 90% موراد بروز عیب را در مرحله اولیه خرابی شناسایی نمود . به منظور استخراج اطلاعات لازم راجع به ذرات فرسایشی ، آزمایشهای مختلفی روی نمونه روغن انجام می شود . این آزمایشها بستگی به اعلام نیاز مهندسین مراقبت وضعیت و یا كارشناس آزمایشگاه دارد .

قیمت فایل فقط 16,900 تومان

خرید

برچسب ها : بررسی روش آنالیز روغن , آنالیز روغن یک راه حل , زیانهای عدم وجود خاصیت قلیائی در روغن

نظرات کاربران در مورد این کالا
تا کنون هیچ نظری درباره این کالا ثبت نگردیده است.
ارسال نظر