امروز: جمعه 10 فروردین 1403
دسته بندی محصولات

زهد دراسلام یعنی چه؟

زهد دراسلام یعنی چه؟دسته: معارف اسلامی
بازدید: 1 بار
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 17 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 27

ابن أثیر، لغت شناس معروف در كتاب ارزشمندش، النهایة ، می نویسد «الزهد قلیل الشیء شیء زهید؛ زهد؛ یعنی، چیز اندك و ناچیز» وقتی گفته می شود «تزاهدوا الحدّ احتقروه و أهانوه؛ نسبت به چیزی زهد ورزیدند؛ یعنی، آن را حقیر شمردند و ناچیز انگاشتند» همچنین یكی از معانی زهد، خویشتن داری از ارتكاب نارواها و خودداری از ناسپاسیهاست؛ چنانچه پیامبر (ص) فرمود «الزهد

قیمت فایل فقط 13,000 تومان

خرید

معنای زهد

ابن أثیر، لغت شناس معروف در كتاب ارزشمندش، النهایة ، می نویسد: «الزهد: قلیل الشیء شیء زهید؛ زهد؛ یعنی، چیز اندك و ناچیز». [ وقتی گفته می شود:] «تزاهدوا الحدّ: احتقروه و أهانوه؛ نسبت به چیزی زهد ورزیدند؛ یعنی، آن را حقیر شمردند و ناچیز انگاشتند». همچنین یكی از معانی زهد، خویشتن داری از ارتكاب نارواها و خودداری از ناسپاسیهاست؛ چنانچه پیامبر (ص) فرمود: «الزهد هو أن لا یغلب الحلال شكره و لاالحرام صبره، زاهد كسی است كه در هنگام دستیابی به موارد مشروع و حلال، خود را گم نكند (به افراط و تفریط نگراید) و در صورت فراهم آمدن زمینه ارتكاب حرام، صبر و خویشتن داری را از دست ندهد و دست به گناه نیازد.»

مرحوم نراقی در كتاب معروف خود، جامع السعادات، می نویسد: «ضد حب الدنیا و الرغبة الیها هو زهد؛ ضد دوستی و تمایل به دنیا را «زهد» گویند او می افزاید: «زاهد كسی است كه قلب او شیفته و وابسته به دنیا نباشد و جز به قدر ضرورت زندگی به دنیا رو نیاورد.»

طریحی می نویسد: «الزهد من الشیء خلاف الرغبة فیه؛ زهد نسبت به چیزی عبارت است از : عدم تمایل و گرایش قلبی نسبت بدان». وی همچنین در تبیین معنای زهد از معانی الأخبار مرحوم صدوق، حدیثی نقل می كند كه : «الزهد یحب ما یحب خالقه، و یبغض ما یبغض خالقه، و یتحرج من حلال الدنیا، و لا یلتفت الی حرامها؛ زاهد كسی است كه معیار حب و بغض او حب و بغض خدای متعال باشد و هرچه كه در نظر خدا محبوب است در پیش او محبوب باشد، و هر چه كه در پیش خدا مبغوض است در چشم او ناپسند آید، و از حلال دنیا كناره گیرد و به حرام آن اعتنا نكند.»

وی می نویسد: زهد واقعی، حاصل نمی آید، جز با سه نوع ترك كه عبارتند از:

1-           ترك دنیا؛ 2- ترك زینت؛ 3- ترك خواسته های نفسانی

البته در احادیث هم به این سه نوع ترك اشاره شده است:

«الزهد فی الدنیا ثلاثه أحرف زاء وهاء و دال، فأما الزاء فترك الزینه و اماالهاء فترك الهوی و اما الدال فترك الدنیا؛ واژه زهد دارای سه حرف است: «زا» علامت ترك زینت است، «ها» نشانة ترك هواست، و «دال» علامت ترك دنیا می باشد.»

در باب بیان فواید زیارت اهل قبور آمده است:

«فزوروها فانها تزهد فی الدنیا و تذكر الآخره؛ به زیارت اهل قبور بشتابید! زیرا این عمل مایة زهد ورزیدن در امور دنیوی و یادآور زندگی اخروی است».

چنانكه قرآن كریم از حالت ویژة برادران یوسف در هنگام فروختن وی به قافلة مصری این چنین یاد می كند: آنان به قیمتی اندك و ناچیز قانع شدند و با بی اعتنایی ویژه ای از كنار او گذاشتد: « و شروه بثمن بخس دراهم معدوده و كانوا فیه من الزاهدین»

از دقت در اصل مفهوم لغوی و اصطلاحی و موارد كاربرد كلمة زهد به دست می آید كه «زهد» عبارت است از: عدم گرایش و رغبت قلبی نسبت به دنیا و امور دنیوی و پرهیز از آن، زهد، ضد حرص و آز به معنای حقیر و ناچیزانگاشتن، اهانت رواداشتن و انهادن است، و ترك كردن از پیامدهای این حالت ویژه می باشد؛ همچنین می توان زهد را به بی اعتنایی و عدم وابستگی قلبی نسبت به دنیا تفسیر كرد. البته از تقابل زهد و حرص بهتر می توان به حقیقت مفهوم زهد، دست یافت. چنان كه یكی از عرفای بزرگ در تفسیر زهد می گوید:

«الزهد فراغ القلب من الدنیا لا فراغ الید منها و یقابله الشح و الحرص؛ زهد آن است كه دل انسان، وابسته به دنیا نباشد، نه آن كه دست آدمی از مال دنیوی خالی باشد، از این رو در برابر زهد، حرص و آز قرار دارد.»

اهمیت زهد

زهد، در فرهنگ و معارف الهی، دارای ارج و اهمیت ویژه ای است، تا آنجا كه پروردگار متعال، اسوگان و راهبران راستین را به روی آوردن بدان فراخوانده است: «و شرط علیهم الزهد فی درجات هذه الدنیا الدنیة» ؛ زهد زینتی است خدایی در زندگی خدا باوران. زهد همه گونه نیكیها و خیرها و زیباییها را به همراه خود دارد و كلید همة خوبیهاست. در سایة زهد، عبادت پروردگار متعال به بهترین وجه صورت می پذیرد. زهد یكی از مصادیق حكمت الهی در میان انسانهاست، چنان كه پیامبر اكرم (ص) فرمود: «مراد از حكم در آیة و آتیناه الحكم صبیاً، كه دربارة یحیای پیامبر (ص) نازل شده است، زهد پیشگی است.»

خداوند متعال به موسای كلیم فرمود: «یا موسی انه لن یتزین المتزینون بزینه أزین فی عینی مثل الزهد؛ ای موسی! آراسته ترین فرد در نزد من كسی است كه خود را به زینت زهد بیاراید، زهد برترین زینتهاست.» چنان كه در كلامی از رسول خدا (ص) می خوانیم:

«ان صلاح اول هذه الامة بالزهد و الیقین و هلاك آخرها بالشح و الأمل؛ اصلاح و سعادت امت من دستیابی به زهد و رسیدن به مرحله یقین است، ولی مایة هلاكت آنان روی آوردن به حرص و آزمندی و آرزوهای بلند پروازانه و نابجاست.»

آری، اهمیت مسأله زهد به درجه ای است كه از آن به عنوان بزرگترین عامل آسودگی یاد شده است: «الزهد فی الدنیا الراحة العظمی؛ زهد ورزیدن در دنیا بزرگترین آسودگی است». چنان كه رسول خدا (ص) فرمودند: «السعادة التامة بالعلم و السعادة الناقصة بالزهد و العبادة من غیرالعلم و الزهادة تعب للجسد؛ سعادت كامل انسان از طریق علم و دانش و سعادت نیمه تمام از راه زهد حاصل می شود، و عبادت بدون دانش و زهد مایة خستگی بدن است» آن حضرت همچنین به ابن مسعود این چنین رهنمود داد:

«یابن مسعود! النار لمن ركب محرماً و الجنة لمن ترك الحلال، فعلیك بالزهد فان ذلك مما یباهی الله به الملائكة و به یقبل الله علیك بوجهه و یصلی علیك الجبار؛ ای ابن مسعود! جهنم برای كسی است كه آلوده دامن باشد، و بهشت از آن كسی است كه حلال را ترك گوید (یعنی در لذات و روزیهای حلال غوطه ور نشود) پس در پی زهد پیشگی باش، زیرا زهد از چیزهایی است كه خدا بر فرشتگان خود بدان مباهات می كند و به خاطر زهد است كه آدمی مورد توجه خداوند متعال قرار می گیرد و مشمول درود او می‌گردد.»

قیمت فایل فقط 13,000 تومان

خرید

برچسب ها : زهد دراسلام یعنی چه , اهمیت زهد

نظرات کاربران در مورد این کالا
تا کنون هیچ نظری درباره این کالا ثبت نگردیده است.
ارسال نظر